(nl) Aardappeloogst moet snel van erf af
Aardappeloogst moet snel van erf af
Door Rinze Brandsma
BN DeStem, Zaterdag 9 december 2006 - ZEVENBERGEN/LANGEWEG – Veel aardappeltelers in de gemeente Moerdijk zijn gedwongen hun oogst voortijdig en overhaast te laten ophalen. Als gevolg van het extreme zomerweer raken grote partijen aardappelen razendsnel aangetast door rottende ‘glazige’ knollen.
Voor de boeren betekent het een gevoelige inkomstenderving. Het geldt vooral voor de meer gevoelige rassen als agria’s en bintjes. Boeren bij Langeweg melden van sommige stukken perceel 52 procent ‘glas’ te hebben geoogst. Vervolgens lukte het hen niet om de oogst in hun schuren droog genoeg te krijgen om die enkele maanden te kunnen bewaren.
Normaal weten aardappeltelers hun in schuren opgeslagen oogst vaak wel tot mei goed te houden. Nu moet de een na de andere akkerbouwer zijn schuren al leeg laten halen om de aardappels voor verwerking af te laten voeren naar frietfabrieken. Gespecialiseerde wasserijen, zoals in Zonzeel bij Zevenbergschen Hoek, moeten overuren draaien om in een zoutbad de glazige aardappelen van de goede te scheiden. Omdat de capaciteit beperkt is, moeten de duizenden tonnen, deels aangetaste, aardappelen vaak over flinke afstanden naar wasserijen op Tholen en in Dinteloord vervoerd worden.
Volgens Adri Bossers, voorzitter van de ZLTO Moerdijk en zelf ook aardappelteler, zal negentig procent van de telers nog voor het eind van het jaar hun totale oogst aan agria’s en bintjes de schuren uit hebben.
„Ook andere rassen hebben problemen met doorwas, glas en rot, maar minder sterk“, weet Bossers. Omdat veel boeren hun contractueel vastgelegde partijen vervroegd moeten leveren, moeten die voor afbraakprijzen weg.
Bossers: „Bij voortijdig leveren krijgen ze soms maar zes, zeven cent per kilo. De kostprijs is voor hen zeven tot acht cent de kilo, dus dat kost ze geld.“
Na overleg met de aardappelverwerkende industrie hebben de akkerbouworganisaties nu afgesproken dat de extra kosten van wassen en uitzouten, die normaal voor rekening van de telers zijn, ditmaal verdeeld worden. De industrie betaalt veertig, de teler zestig procent. Dat geldt echter alleen voor de contractaardappelen, niet voor de ‘vrije’ partijen. De kosten voor wassen en uitzouten lopen per teler gauw op tot achtduizend euro.
Bossers weet van Moerdijkse collega’s die, vanwege het grote percentage doorwas en ‘glas’ in de aardappelen, extreem laat geoogst hebben. „Vorige week nog. Dat is spelen met vuur, want de kans is groot dat je door nattigheid of invallende vorst niet meer kunt oogsten. Ze hebben goed gegokt en nog bruikbare partijen kunnen rooien.“
Over het extreme weer praat de hele akkerbouw, meldt Bossers. „Wanneer boeren elkaar treffen, zoals bij een begrafenis, gaat het heel snel over de aardappels en het weer. Dit is echt niet normaal dit jaar.“
